Bron: Omroep West
Een stillere en veel energiezuinigere, milieuvriendelijke koelkast zou zomaar in de nabije toekomst op de markt kunnen verschijnen, mede dankzij hoogleraar Ekkes Brück van de TU Delft. Hij ontwikkelde de magnetocalorische koelkast, die werkt op basis van magnetische metalen.
Magnetowattes?
Koelkasten werken momenteel met koelvloeistof dat rondgepompt wordt: binnenin de koelkast wordt de buis breder zodat de vloeistof kan verdampen en warmte kan onttrekken aan de omgeving (binnen). Aan de achterzijde van de koelkast wordt dit weer bij elkaar geperst in smallere buisjes, waarbij warmte ontstaat (zo wordt de warmte in de koelkast eigenlijk 'eruitgeschupt' via dit koelsysteem). Dat kost relatief veel energie door de pomp en door ongebruikt warmteverlies via het rooster aan de achterzijde. Al lang bestaat de wens voor een beter, milieuvriendelijker, of toch minstens stiller systeem.
Dat systeem is nu in zicht, mede door baanbrekend onderzoek van Brück naar de genoemde magnetocalorische materialen: materialen die opwarmen in een magneetveld en weer snel afkoelen als het magnetisch veld wordt opgeheven. Magnetische velden zijn stiller en energievriendelijker op te wekken dan het onder hoge druk rondpompen van gassen, dus dit biedt veel mogelijkheden voor zowel koelsystemen als hittesystemen (vergelijkbare magnetische verhitting vind je o.a. terug in inductiekookplaten, al werkt dat toch uiteindelijk anders).
250.000 euro voor onderzoek
Op 17 januari jongstleden kreeg Brück daarom nog de FOM Valorisatie Prijs (voor afgelopen jaar, 2016), op het congres Physics@Veldhoven. De prijs heeft een waarde van 250.000 euro, een kwart miljoen euro dus, beloond door FOM, het Instituut voor Fundamenteel Onderzoek der Materie, en uitgereikt door de nieuwe voorzitter van NWO (Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek), Prof. dr. Stan Gielen. Om het te vieren werd ter plekke een champagne-ontbijt uit Brücks magnetocalorische koelkast gehaald en gingen de bubbels de glazen rond, terwijl de hoogleraar de verzamelde wetenschappers en pers trots vertelde dat het apparaat tot wel 35% energiezuiniger koelde.
Het ging echter nog wel om een prototype, dat momenteel trots pronkt in de hal van de TU Delft. Ondanks de goedkope startmaterialen, zijn de apparaten nog erg duur. Onduidelijk is nog wanneer de koelkast van de toekomst in productie wordt genomen. Bij de verdere ontwikkeling werkt Brück samen met chemieconcern BASF. Hij verwacht dat de prijs als gevolg van massaproductie de komende jaren zal dalen. "Uiteraard hangt de introductie van magnetische koeling af van de fabrikanten. Maar als je de vinding in de markt zet als een groen alternatief voor de huidige koelkasten, kan het snel gaan."
